Git là gì?
Git là một hệ thống quản lý phiên bản (Version Control System – VCS) phân tán mã nguồn mở, được phát triển bởi Linus Torvalds – người tạo ra Linux. Git giúp quản lý và theo dõi các thay đổi trong mã nguồn khi làm việc cá nhân hoặc theo nhóm.
Nhờ Git, có thể:
- Lưu lại lịch sử thay đổi của mã nguồn theo từng phiên bản
- Quay lại các phiên bản trước nếu xảy ra lỗi
- Làm việc nhóm hiệu quả, dễ dàng tích hợp và phân chia công việc
Cách Git hoạt động
Git hoạt động theo mô hình phân tán, nghĩa là mỗi lập trình viên đều có một bản sao đầy đủ của toàn bộ dự án. Các thay đổi được lưu cục bộ trước, sau đó mới đẩy (push) lên Git server (như GitHub, GitLab, Bitbucket…).
Các khái niệm quan trọng
- Repository (repo): Kho lưu trữ mã nguồn. Có thể là local (trên máy cá nhân) hoặc remote (trên GitHub,…).
- Commit: Ghi lại một phiên bản thay đổi mã nguồn (giống như “lưu bản nháp”).
- Branch: Nhánh phát triển song song, cho phép thử nghiệm hoặc thêm tính năng mới mà không ảnh hưởng tới nhánh chính (main/master).
- Merge: Gộp các thay đổi từ một nhánh khác vào nhánh hiện tại.
- Clone: Tạo bản sao của repo từ Git server về máy.
- Pull: Tải và đồng bộ mã nguồn mới nhất từ remote về local.
- Push: Gửi các commit từ local lên remote repository.
Các lệnh Git cơ bản
git init # Khởi tạo một repo Git mới
git clone <url> # Tải một repo từ Git server
git status # Kiểm tra trạng thái file (đã sửa, thêm, xoá)
git add <file> # Đánh dấu file để commit
git commit -m “Nội dung” # Tạo commit mới
git push # Đẩy thay đổi lên server
git pull # Lấy về thay đổi mới nhất
git branch # Xem các nhánh hiện có
git checkout -b <ten-nhanh> # Tạo nhánh mới và chuyển sang nhánh đó
git merge <ten-nhanh> # Gộp nhánh vào nhánh hiện tại
Ứng dụng thực tế
Trong quá trình thực tập và làm việc nhóm, Git được sử dụng để:
-
Quản lý mã nguồn frontend/back-end
-
Tạo nhánh cho từng chức năng (feature)
-
Hợp nhất code sau khi hoàn thiện
-
Theo dõi lịch sử làm việc từng người
Việc nắm vững Git là kỹ năng bắt buộc đối với lập trình viên, đặc biệt trong các môi trường phát triển chuyên nghiệp.