1. Giới thiệu chung
Trong phát triển phần mềm, việc tổ chức mã theo mô hình kiến trúc rõ ràng là rất quan trọng để dễ dàng bảo trì, mở rộng và kiểm thử. Hai mô hình phổ biến trong phát triển ứng dụng là:
-
MVC (Model – View – Controller)
-
MVP (Model – View – Presenter)
Cả hai mô hình này đều hướng đến mục tiêu phân tách rõ ràng logic nghiệp vụ với giao diện người dùng, giúp giảm sự phụ thuộc giữa các thành phần.
2. Mô hình MVC (Model – View – Controller)
Cấu trúc
-
Model: Chứa dữ liệu, logic nghiệp vụ và các thao tác với dữ liệu (ví dụ: truy vấn cơ sở dữ liệu).
-
View: Chịu trách nhiệm hiển thị giao diện người dùng.
-
Controller: Nhận sự kiện từ View, xử lý và cập nhật Model hoặc điều hướng lại View.
Luồng hoạt động
-
Người dùng tương tác với View (giao diện).
-
View gửi yêu cầu đến Controller.
-
Controller xử lý logic và cập nhật Model.
-
Model thay đổi sẽ tự động thông báo lại cho View để cập nhật giao diện.
Ưu điểm
-
Phân tách rõ ràng giữa giao diện và logic.
-
Dễ bảo trì, dễ kiểm thử.
Nhược điểm
-
Khi ứng dụng phức tạp, Controller có thể trở nên quá tải (God Object).
-
Sự liên kết giữa các thành phần đôi khi vẫn chặt chẽ.
3. Mô hình MVP (Model – View – Presenter)
Cấu trúc
-
Model: Giống như MVC, chịu trách nhiệm xử lý dữ liệu.
-
View: Là giao diện người dùng, nhưng không trực tiếp xử lý dữ liệu, chỉ hiển thị và gửi sự kiện.
-
Presenter: Là cầu nối giữa Model và View. Nó nhận sự kiện từ View, tương tác với Model và trả kết quả lại cho View.
Luồng hoạt động
-
Người dùng tương tác với View.
-
View gọi phương thức trong Presenter.
-
Presenter xử lý logic, làm việc với Model.
-
Sau khi xử lý xong, Presenter gửi dữ liệu lại cho View.
Ưu điểm
-
View hoàn toàn bị động và dễ kiểm thử.
-
Presenter không phụ thuộc vào framework UI cụ thể, tăng tính tái sử dụng.
Nhược điểm
-
Cần viết nhiều mã hơn so với MVC.
-
Khi dự án quá lớn, Presenter có thể cũng trở nên phức tạp.
4. So sánh MVC và MVP
Tiêu chí | MVC | MVP |
---|---|---|
Cầu nối chính | Controller | Presenter |
View chủ động hay bị động | Chủ động | Bị động |
Dễ kiểm thử | Trung bình | Cao |
Mức tách biệt | Không cao bằng MVP | Rất cao |
Phức tạp | Đơn giản hơn MVP | Phức tạp hơn MVC |
5. Ứng dụng trong Flutter
Flutter không hỗ trợ mô hình MVC hoặc MVP một cách chính thức, nhưng có thể tự tổ chức theo các mô hình này bằng cách chia nhỏ các phần:
-
Model: Dữ liệu, class, service (API, database).
-
View: Widget UI.
-
Controller/Presenter: Có thể là các lớp trung gian (provider, controller) dùng để xử lý logic.
Trong thực tế, Flutter thường sử dụng các mô hình nâng cao như:
-
MVVM (Model-View-ViewModel) kết hợp với Provider, Riverpod.
-
Clean Architecture để tách layer rõ ràng hơn.